ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ: ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਦੇਵੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਜਯੇਸ੍ਠਾ ਗੌਰੀ ਦੇ ਦਰਬਾਰ 'ਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦਾ ਇਕੱਠ
Chaitra Navratri: Devotees gathered in the court of Jyestha Gauri, Brahmacharini Devi on the second day
Apr10,2024 | Surinder Dalla |ਵਾਸੰਤਿਕ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਦਿਨ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਨੌਂ ਗੌਰੀਆਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਅਨੁਸਾਰ ਨਖਾਸ, ਕਾਸ਼ੀਪੁਰਾ ਸਥਿਤ ਜਯੇਠ ਗੌਰੀ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੇ ਹਾਜ਼ਰੀ ਭਰੀ। ਆਦਿ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਨਵਦੁਰਗਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਬ੍ਰਹਮਘਾਟ ਸਥਿਤ ਬ੍ਰਹਮਚਾਰਿਣੀ ਦੇਵੀ ਦੇ ਦਰਬਾਰ 'ਚ ਵੀ ਪੁੱਜੇ | ਦੇਵੀ ਭਗਵਤੀ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਰੂਪਾਂ ਦੇ ਦਰਬਾਰ 'ਚ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਇਕੱਠੀ ਹੋਣ ਲੱਗੀ। ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਵੀ ਭਗਵਤੀ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੂਪਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ, ਮਹਾਨ ਅਤੇ ਅਲੌਕਿਕ ਆਭਾ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ, ਪਾਪਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਦੁਆਰਾ ਮਾਂ ਭਗਵਤੀ ਦੇ ਬ੍ਰਹਮ ਸਰੂਪ ਦੀ ਪੂਜਾ-ਅਰਚਨਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਉਸ ਵਿੱਚ ਤਪੱਸਿਆ, ਤਿਆਗ, ਗੁਣ, ਸੰਜਮ ਅਤੇ ਤਿਆਗ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਦੇਵੀ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਮੰਦਿਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਦੇਵੀ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਪਚਰਾ ਦੀ ਉਸਤਤਿ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਦੀ ਗੂੰਜ ਰਹੀ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਦਰਬਾਰ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਹਾਰਾਂ, ਫੁੱਲਾਂ, ਧੂਪਾਂ ਅਤੇ ਗੰਧਰਸ ਦੀ ਮਹਿਕ ਨਾਲ ਭਰ ਗਿਆ। ਤੜਕੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਦਰਬਾਰ ਅੰਦਰ ਵੱਜਦੀਆਂ ਘੰਟੀਆਂ ਅਤੇ ‘ਸਾਂਚੇ ਦਰਬਾਰ ਕੀ ਜੈ’ ਦੇ ਜੈਕਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਸਾਰਾ ਮਾਹੌਲ ਰੱਬੀ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮੰਦਰਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਦਿ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਲੈਣ ਲਈ ਮੱਠਾਂ ਅਤੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਵਿਹੜਿਆਂ ਵਿਚ ਵੈਦਿਕ ਮੰਤਰਾਂ ਦੇ ਜਾਪ ਦੌਰਾਨ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਲਸ਼ ਅੱਗੇ ਦਿਨ ਭਰ ਦੁਰਗਾ ਸਪਤਸ਼ਦੀ, ਦੁਰਗਾ ਚਾਲੀਸਾ, ਆਰਤੀ ਦੇ ਪਾਠ ਜਾਰੀ ਰਹੇ। ਸ਼ਕਤੀ. ਕਈਆਂ ਨੇ ਨੌਂ ਦਿਨ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਲਿਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਪਹਿਲੇ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਲੈ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੁਰਗਾਕੁੰਡ ਸਥਿਤ ਕੁਸ਼ਮੰਡਾ ਦੇਵੀ ਦੇ ਦਰਬਾਰ 'ਚ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਲੰਬੀ ਕਤਾਰ ਲੱਗ ਗਈ। ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਕਤਾਰ ਦੁਰਗਾਕੁੰਡ ਤਾਲਾਬ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਕਤਾਰ ਕਬੀਰਨਗਰ ਤ੍ਰਿਮੁਹਣੀ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੀ। ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਜਾ ਸਮੱਗਰੀ ਨਾਲ ਸਜੀ ਟੋਕਰੀ, ਥਾਲੀ ਅਤੇ ਲਾਲ ਚੁਨਾਰੀ ਲੈ ਕੇ ਅਤੇ ਸੁਖੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਕਾਮਨਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਾਤਾ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਮੱਥਾ ਟੇਕਣ ਆਏ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਦੇਵੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਧੰਨ ਸਮਝ ਰਹੇ ਸਨ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਚੌਸਤੀ ਦੇਵੀ, ਮਾਂ ਮਹਿਸ਼ਾਸੁਰ ਮਰਦਿਨੀ ਮੰਦਿਰ, ਕਾਸ਼ੀ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ ਮੰਦਿਰ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਮਾਂ ਅੰਨਪੂਰਨਾ ਮੰਦਿਰ, ਸੰਕਥਾ ਮੰਦਿਰ, ਮਾਤਾ ਕਾਲਰਾਤਰੀ ਦੇਵੀ ਮੰਦਿਰ, ਤਾਰਾ ਮੰਦਿਰ, ਸਿੱਧੇਸ਼ਵਰੀ ਟੇਲਖ਼ਾ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਵੀ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਪੁੱਜ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੰਦਿਰ ਕੈਂਚਾ ਸਥਿਤ ਹੈ।ਉਹ ਦੇਰ ਰਾਤ ਤੱਕ ਲੈਂਦੇ ਰਹੇ। ਦੇਵੀ ਦੁਰਗਾ ਦੇ ਚੰਦਰਘੰਟਾ ਰੂਪ ਦੀ ਪੂਜਾ ਬਸੰਤਿਕ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਤੀਜੇ ਦਿਨ (ਤ੍ਰਿਤੀਆ) ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਰੂਪ ਨੂੰ ਚਿੱਤਰਘੰਟਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਵੀ ਮਾਂ ਦੇ ਇਸ ਰੂਪ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਨਰਕ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਸੁੱਖ, ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ, ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਦੌਲਤ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਘੜੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦਾ ਅੱਧਾ ਚੰਦ ਹੈ। ਮਾਂ ਸਿੰਘ ਵਾਹਿਨੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਦਸ ਬਾਹਾਂ ਹਨ। ਮਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਕਮੰਡਲ ਵੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੰਦਰ ਚੌਕ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਨਵਗੌਰੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਗੌਰੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਮੰਦਿਰ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦੇ ਸੱਤਿਆਨਾਰਾਇਣ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਂ ਦੇ ਇਸ ਰੂਪ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਗੌਰੀ ਗ੍ਰਹਿਸਥ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇਵਤਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਲਈ ਅਰਦਾਸ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਚੌਥੇ ਦਿਨ, ਆਦਿ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਦੁਰਗਾਕੁੰਡ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਮਾਂ ਕੁਸ਼ਮਾਂਡਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਮਾਂ ਸ਼੍ਰਿੰਗਾਰ ਗੌਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਨਵਗੌਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਮੰਦਰ ਗਿਆਨਵਾਪੀ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਨਾਲ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਮੇਕਅਪ ਸਾਲ ਭਰ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
